stress

Stress op zich is niet slecht. Integendeel, een leven zonder enige stress is noch voor de mens, noch voor de hond mogelijk of gewenst. Stress zorgt ervoor dat we tijdig op gevaar reageren en in moeilijke situaties het juiste doen. Stress wordt alleen dan tot een probleem indien mens of hond voortdurend aan stress is blootgesteld.

Het is aan ons om signalen bij onze hond te herkennen die duiden op overmatige stress. Een hond heeft een halve dag tot zes dagen nodig om de gevolgen van een ervaring die stress heeft veroorzaakt, lichamelijk te verwerken. Dit betekent dat, indien uw hond zich op een dag bijzonder onvriendelijk jegens een persoon of een andere hond gedraagt, zonder dat daarvoor enige aanleiding schijnt te bestaan, in de maximaal zes dagen daarvoor iets gebeurd is wat uw hond bijzonder onzeker of angstig heeft gemaakt. Een stresservaring in de dagen daarvoor kan dus de verklaring zijn voor zijn ongewenste gedrag.

De hond hiernaast is duidelijk gestresst. Maar zo duidelijk zijn de signalen doorgaans niet. Indien wij erin slagen de subtiele signalen te herkennen, dan kunnen wij beter de gevoelens van onze hond begrijpen en beter inschatten of onze hond onze steun in een bepaalde situatie nodig heeft.

Het herkennen van stressignalen voorkomt ook het ontstaan  van conflictreacties. Wat zijn conflictreacties en waardoor ontstaan deze? Ik geef u een voorbeeld uit de praktijk:

Anna is met haar hond Beike onderweg. Beike is een cockerspaniel van zeven maanden. Anna wil Beike leren aan de rand van het trottoir te gaan zitten voordat zij oversteken. Wanneer beide de straat naderen, kijkt Anna haar hond aan en zegt “zit”. Beike maakt geen aanstalten om te gaan zitten. Anna zegt nogmaals “zit” en nogmaals – nu duidelijk geirriteerd en harder – “zit”. De irritatie van Anna bereikt het hoogtepunt wanneer Beike nog steeds niet gaat zitten, maar in plaats daarvan wegkijkt en vervolgens uitgebreid gaat gapen. “Stomme hond” murmelt Anna zachtjes, maar onmiskenbaar voor Beike, en sleurt Beike geergerd min of meer met zich mee de straat over.  

Hoe kon het hiertoe komen? Nog voordat Anna met Beike de straatrand bereikte, had Beike al een paar maal met de tong over zijn neus gelikt,  gegaapt en zachtjes gepiept. Had Anna geweten dat al die tekenen erop wezen dat Beike niet in staat was twee voor hem tegenstrijdige opdrachten tegelijkertijd uit te voeren, namelijk te gaan zitten en zijn bazin niet te verergeren, had zij niet erop aangedrongen dat Beike voor de straatrand zou gaan zitten.

Het waren voor Beike twee tegenstrijdige opdrachten, omdat de straat voor Beike gevaar betekende en hij dus niet in staat was rustig te gaan zitten. Tegelijkertijd betekende niet gaan zitten dat Anna boos zou worden, misschien wel op hem zou gaan schelden. Eveneens een vooruitzicht dat Beike angstig maakte. Beike kende geen uitweg uit dit conflict en begint conflictreacties te vertonen.

Het goede bericht: wanneer Anna de signalen van Beike begrepen en adequaat gereageerd zou hebben, zou dit voor Beike een positieve ervaring zijn geweest doordat hij in dat geval ervaren zou hebben op Anna te kunnen vertrouwen en te weten dat beide als team elke uitdaging aankunnen.